Het verhaal van Dietrich Mateschitz, de man achter Red Bull en AlphaTauri
Afgelopen weekend was het twee weken geleden dat Dietrich Mateschitz, medeoprichter van Red Bull, op 78-jarige leeftijd kwam te overlijden na een lange strijd tegen alvleesklierkanker. Dit is het verhaal van de man die van Red Bull een wereldmerk maakte en met dat merk een buitengewone impact had in de wereld van auto- en motorsport.
Mateschitz werd geboren op 20 mei 1944 in Sankt Marein im Murztal in Stiermarken, Oostenrijk. Op 28-jarige leeftijd studeerde hij af aan de universiteit van Wenen, waar hij een opleiding in marketing had gevolgd. Met zijn marketingdiploma op zak ging hij aan de slag bij Unilever en vervolgens bij het cosmeticabedrijf Blendax.
Oprichting van Red Bull
Het was tijdens een zakenreis voor Blendax dat Mateschitz op een Thais drankje stuitte met de naam Krating Daeng, dat letterlijk vertaald ‘rode stier’ betekent. Van de lokale bevolking hoorde hij dat het drankje hen een energieboost gaf en hij merkte op dat het hem inderdaad hielp bij zijn jetlag. Twee jaar later richtte hij Red Bull op samen met Chaleo Yoovidhya, de bedenker van Krating Daeng.
Beide partners investeerden 500.000 dollar en namen een aandeel van 49 procent in het nieuw opgerichte bedrijf. De overige twee procent ging naar Chalerm, de zoon van Chaleo, waardoor de familie Yoovidhya een meerderheidsbelang in handen had. Mateschitz ging echter over de operationele zaken van Red Bull.
Eerste stap naar F1
Mateschitz had een grote affiniteit met autosport en investeerde er al vroeg in, beginnend met het sponsoren van Gerhard Berger. Ook steunde hij coureurs in juniorcategorieën, aanvankelijk via een relatie met F3000- en F3-teameigenaar Helmut Marko, die later zijn belangrijkste autosportadviseur zou worden.
Tot eind 2001 was Red Bull hoofdsponsor van Sauber, waar het meer dan 60 procent van bezat. Het merk besloot de samenwerking echter te beëindigen toen het F1-team ervoor koos om Kimi Raikkonen te contracteren in plaats van Red Bull-protegé Enrique Bernoldi.
Red Bull Racing en Scuderia Toro Rosso
Hierna ging Mateschitz op zoek naar een eigen F1-team en vond dat in de vorm van het toenmalige Jaguar Racing. Hij kocht het team in november 2004, alvorens het om te dopen tot Red Bull Racing. Samen met Marko besloot hij de piepjonge Christian Horner aan te nemen als teambaas en in 2005 voegde ook Adrian Newey zich bij het team.
Het jaar erop deed hij hetzelfde met het team van Minardi, dat hij samen met zijn goede vriend en voormalig F1-coureur Gerhard Berger kocht van Paul Stoddart en vervolgens omdoopte tot Scuderia Toro Rosso. In 2021 werd Toro Rosso omgedoopt tot AlphaTauri, het modemerk van Red Bull.
Wereldtitels met Vettel en Verstappen
De rest is geschiedenis: Red Bull Racing boekte enorme successen in F1, aanvankelijk met Sebastian Vettel. De Duitser werd vier keer achter elkaar wereldkampioen met het team. In 2021 en 2022 was het opnieuw zover: Max Verstappen werd twee keer op rij wereldkampioen met Red Bull en het team heeft in 2022 de constructeurstitel bemachtigd.
Mateschitz steunde bijna dertig jaar lang vele auto- en motorsportklasses: van de Formule 1, 2 en 3 tot de rallysport, NASCAR en DTM, en van de MotoGP tot het WK Superbike en Motorcross. In de motorsport is sinds 2007 zelfs een aparte klasse actief met de naam Red Bull Rookies Cup, waarin jonge talenten op exact hetzelfde materiaal kunnen laten zien wat ze in huis hebben.
Red Bull Ring
Eind 2004 kocht Mateschitz de toenmalige A1-Ring (eerder bekend als de Österreichring), waar tot en met 2003 de Grand Prix van Oostenrijk verreden werd. Het circuit werd omgedoopt tot de Red Bull Ring en Mateschitz had er grootse plannen mee, maar werd gedwarsboomd door protestacties van omwonenden en een geldschieter die zich terugtrok uit het project. Bovendien was het circuit al deels gesloopt tijdens de ontwerpfase, waardoor het niet meer geschikt was voor races.
Hierdoor leek het voortbestaan van het circuit hoogst onzeker, maar Mateschitz wist een ommekeer teweeg te brengen. In 2008 gingen de renovaties door, zij het minder uitgebreid dan aanvankelijk de bedoeling was. In 2011 werd het circuit heropend en werd er weer een DTM-race verreden. In 2014 keerde de Formule 1 terug naar de Red Bull Ring en in 2016 kwam het circuit ook terug op de MotoGP-kalender, na een afwezigheid van negentien jaar.
Wings for Life
In 2004 richtte Mateschitz samen met Heinz Kinigadner een stichting zonder winstoogmerk op met de naam Wings for Life. De stichting zet zich in voor ruggenmergonderzoek en heeft als missie het vinden van een remedie voor ruggenmergletsel. De stichting organiseert jaarlijks de Wings for Life World Run, waarin mensen wereldwijd op hetzelfde moment een zo lang mogelijke afstand afleggen. Veel sporters die door Red Bull gesponsord worden doen jaarlijks mee aan het evenement, waarvan alle opbrengsten naar ruggenmergonderzoek gaan.
In plaats van alleen geldbedragen in de stichting te blijven steken, zorgde Mateschitz ervoor dat Wings for Life volledig kostenloos werd. Het idee hierachter was dat de stichting zelfstandig kan blijven voortbestaan, ook nadat hij zou komen te overlijden.
Hangar-7
Mateschitz richtte een eigen hangar op genaamd Hangar-7, waar zijn verzameling oude vliegtuigen en helikopters bewaard wordt. Hij had zelf een vliegbrevet en vloog graag met zijn Falcon 900 en Piper Super Cub. In het privémuseum zijn ook F1-auto’s te bewonderen van Red Bull Racing, Toro Rosso en Sauber. De hangar dient tevens als thuisbasis voor de Flying Bulls, een vloot historische vliegtuigen die regelmatig te zien zijn bij vliegshows. Het privémuseum is gratis te bezoeken en kent naast de bezienswaardigheden een bar, lounge en een tweesterrenrestaurant.
Naast de auto- en motorsport was Mateschitz ook zeer actief in de voetbalwereld. Zo richtte hij een Duitse voetbalclub op, genaamd RB Leipzig. Dat team schopte het tot de Bundesliga en in 2020 stond het in de halve finale van de Champions League. Daarnaast kocht Mateschitz de Oostenrijkse voetbalclub SV Austria Salzburg en de Amerikaanse voetbalclub MetroStars, die vervolgens werden hernoemd naar respectievelijk Red Bull Salzburg en New York Red Bulls. Ook richtte hij het voetbalteam Red Bull Brasil op en nam Red Bull Clube Atlético Bragantino over, beiden gevestigd in de staat São Paulo.
Privéleven
Ondanks zijn invloedrijke positie en de wereldwijde bekendheid van Red Bull meed Mateschitz de spotlights en leidde hij een teruggetrokken bestaan. Hij keek de meeste F1-races op televisie en bezocht zijn twee teams in de paddock slechts sporadisch, ondanks zijn grote betrokkenheid bij de sport. Mateschitz genoot van een rustig leven in het schilderachtige Salzkammergut, waar hij tot aan zijn dood verbleef.