Gardening leave in Formule 1: komen we er ooit vanaf?

Het begrip is afkomstig uit het bedrijfsleven en maakt voor werknemers duidelijk dat ze na het vertrek bij de organisatie een tijdlang geen functie elders mogen uitoefenen. Ook in de Formule 1 is dit inmiddels bekend. De formaties willen er daarmee voor zorgen dat technisch personeel, en dus ook teambazen, hun kennis naar de concurrentie overbrengen. Vaak gaat het om een periode van maximaal een jaar en in ruil daarvoor betalen de teams het salaris een tijdlang door.

Die periode lijkt nu ook te gelden voor Binotto, waardoor de Italiaan in 2023 zeker niet in de Formule 1 is terug te vinden. Volgend kalenderjaar, wanneer zijn kennis over de toekomstige plannen van zijn voormalig team gedeeltelijk is achterhaald, heeft hij dan weer de mogelijkheid om een nieuwe werkgever te vinden. Daardoor zal hij vanaf zijn luie stoel toezien hoe Ferrari het er dit seizoen vanaf gaat brengen.

Dat teams echter ook andere opties hebben, bewezen Sauber en McLaren vorige maand. Zak Brown liet namens de Britse formatie weten dat hij Andreas Seidl de overstap naar Sauber gunde en hem daarom niet aan de gardening leave wilde houden. Eenzelfde soort beslissing maakte Sauber voor Frederic Vasseur, waardoor hij de mogelijkheid kreeg om zijn droom achterna te gaan en teambaas van Ferrari te worden.

Waarom kiezen teams en werknemers ervoor?

De beweegredenen van teams zijn goed te begrijpen. Waar coureurs zich voor een groot gedeelte focussen op de korte termijn door zo goed mogelijk te presteren tijdens raceweekenden, heeft het overige gedeelte van het team vaak de focus op een langere periode. Daardoor weten teambazen en het technisch personeel tot in de detail welke kant de renstal opgaat. Wanneer gardening leave er daarom niet zou zijn, dan zou de concurrentie kennis nóg eenvoudiger kunnen 'wegkopen'.

Voor de andere kant van het spectrum ligt het anders. Zo is het bijvoorbeeld logisch dat, gekeken naar de huidige krachtsverhoudingen, personeel van Williams of Haas F1 dolgraag een overstap zou willen maken naar Red Bull Racing of Ferrari. De gardening leave weerhoudt hen echter om een directe overstap te maken, waardoor ze hun droombaan eventueel mislopen.

Het begrip is de voorbije tientallen jaren echter dermate vastgeroest in de Formule 1 dat er vaak geen andere optie is dan het tekenen van het contract en akkoord te gaan met de voorwaarden. Mochten werknemers alsnog een directe overstap willen maken, dan hebben ze het geluk nodig dat, evenals bij McLaren gebeurde met Seidl, de kans wordt gegund. Veel komt dit echter niet voor.

Hoe ziet de toekomst eruit?

Het ligt bepaald niet in de lijn der verwachtingen dat de gardening leave de komende jaren uit de Formule 1 gaat verdwijnen. Met de nieuwe reglementen, die de teams dichter bij elkaar brengen, zijn de details belangrijker dan ooit tevoren. Kennis is simpelweg macht en daardoor zullen de teams niet akkoord gaan met een verandering van de regels. Ook profiteren vertrekkende werknemers financieel van de situatie.

Wel is het goed mogelijk dat de termijn van de gardening leave wordt aangepast. Door de jaren heen werd de maximale lengte hiervan meermaals gewijzigd. Zo was het ruim twintig jaar geleden niet toegestaan om een inginieur langer dan zes maanden vast te houden, terwijl Renault een aantal jaren geleden nog in opspraak raakte vanwege het feit dat Mercedes in het contract van het personeel vaak een termijn van twee jaar zette.

Het past volledig bij deze tijd, waarin veel veranderingen in de Formule 1 plaatsvinden, dat nog eens goed wordt gekeken naar dit termijn. Voor de teams zou het verlengen van de duur wenselijk zijn, zodat ze zich nog meer kunnen focussen op de lange termijn in de sport. En dat is cruciaal, omdat de verschillen tussen de wagens kleiner zijn en deze trend lijkt door te zetten. Een definitief einde van de gardening leave is daarom voorlopig uitgesloten.