De klas van 2010: Toen er drie nieuwe teams in de Formule 1 kwamen

Een belofte

Waarom besloten deze drie teams het avontuur in de Formule 1 aan te gaan? Ravetto heeft een heel duidelijk antwoord: "Het plan van de FIA om vanaf het seizoen 2010 drie nieuwe teams toe te laten was een paar jaar eerder ontstaan, met de belofte dat er iets zou komen dat extreem veel leek op wat vandaag de dag de budgetcap is. Een reeks gegadigden, waaronder de drie teams die toen werden gekozen, werden dus aangetrokken door de mogelijkheid om in de Formule 1 te rijden tegen een belachelijk laag bedrag afgezet tegen wat er in die jaren eigenlijk nodig was," zegt de Italiaan.

Ravetto debuteerde in 2010 met HRT. "Hoe kun je het omschrijven? Het was een werkelijk krankzinnige onderneming, een 'mission impossible' om het zo maar te zeggen", zegt hij over de komst van het Spaanse team in de Formule 1. De HRT-onderneming had een lastige start, met bijvoorbeeld ingewikkelde contracten met chassisbouwer Dallara, met Cosworth voor de motoren en vervolgens  coureur Bruno Senna. De auto's reden hun eerste rondjes tijdens de vrije training in Bahrein, zonder vooraf te testen. Pas na drie Grands Prix haalden beide HRT-auto's voor het eerst de finish en aan het eind van het kampioenschap eindigde het team als een-na-laatste. Alleen Virgin hield het team achter zich.

Virgin was qua omvang vergelijkbaar met HRT, terwijl Caterham, zo zegt Ravetto, 'totaal anders was'. "Caterham was groots opgezet. HRT en als Virgin zijn altijd heel kleine bedrijven gebleven. Caterham, dat bij de start Team Lotus heette, groeide in zeer korte tijd uit tot een echt groot team, met een overdreven grote structuur."

Het team van Tony Fernandes wist in hun eerste seizoenen wel voor de twee rivalen te eindigen, maar altijd zonder punten te scoren. Later wist Virgin, de enige waarvoor Ravetto niet werkte, als enige van de drie eens punten te scoren. Daar gingen wel twee naamsveranderingen aan vooraf: het werd eerst Marussia en daarna Manor.

Het laatste woord

De eerste van de drie teams die de Formule 1 verliet, was HRT, juist toen het net goed leek te gaan. Manfredi Ravetto zegt daarover: "Het was een vrolijke boel en er was een goede sfeer tussen eigenaren en management." Maar in 2011 werden de eigenaren getroffen door de vastgoedcrisis en het team werd overgedaan aan een Spaans investeringsfonds. De Italiaan vervolgt: "Helaas had het investeringsfonds weinig kaas gegeten van Formule 1 en ze starten een reeks onorthodoxe ideeën door te voeren. Aan het eind van het seizoen in 2011 gingen we met hen om tafel zitten en wij zeiden: 'Wij delen jullie ideeën niet, jij deelt de onze niet. Laten we een oplossing vinden'.''

Eind 2011 gingen het management en de investeringsmaatschappij uit elkaar en na het seizoen 2012, waarin HRT als laatste eindigde, sloot het team voorgoed de deuren. "Het was de eerste en enige keer dat ik ooit een Formule 1-team heb zien sluiten. Je redt de organisatie altijd op een of andere manier," voegt Ravetto toe. Hij stelt dat het investeringsfonds het team liever ontmantelde dan verkocht.

Caterham onderging hetzelfde lot aan het eind van het seizoen 2014, nadat het ook in andere handen overging: van Tony Fernandes naar een groep Zwitserse en ondernemers uit het Midden-Oosten met wie Ravetto ook in zee ging. Over het einde van Caterhams avontuur legt de voormalige teambaas uit: "We begonnen, we herstelden zowel de structuur als het sportieve plaatje, we stroomlijnden het team, we maakten het veel efficiënter enzovoort. Maar ondertussen verstreken de maanden en we realiseerden ons, of liever gezegd de groep investeerders achter ons realiseerde zich, dat beetje bij beetje de overdracht (van Caterham-aandelen) werd vertraagd. Ik denk heel eenvoudig dat misschien iemand dacht: 'Maar als deze jongens het weer op de rails krijgen, waarom hou ik het dan niet?'"

De bedrijfsstructuur werd daardoor uiterst gecompliceerd en bewindvoerder, ene Finbarr O'Connell, nam zelfs de leiding van het team over. Hij besloot Marcus Ericsson te vervangen door Will Stevens, waardoor de sponsors die de Zweed meebracht vertrokken. Nadat het team eind 2014 een paar Grands Prix miste, begon het aan de voorbereidingen voor 2015. Maar tijdens de winterstop ging alsnog de stekker eruit.

Virgin begon als de slechtst presterende team van de drie nieuwelingen, maar zoals Ravetto zegt: "De eerste echt competitieve auto was in 2016 de door Mercedes aangedreven Manor. Manor wist uiteindelijk, in het zevende jaar, een auto te maken die op de een of andere manier zelfs in de kwalificatie kon vechten om in Q2 te komen, punten kon scoren, enzovoort." In 2017 volgde echter toch een faillissement.

Gisteren en vandaag

Ook toen al, net als nu, verzetten de reeds aanwezige teams in de Formule 1 zich tegen de komst van nieuwe teams en volgens Ravetto zijn daar twee redenen voor: "Eén zorg is de verdeling van het geld. Het Concord Agreement heeft ervoor gezorgd dat het geld altijd werd verdeeld onder tien teams. Het is één ding om de taart te verdelen in negen stukken, het is een ander verhaal om die te verdelen onder tien teams. Met elf of twaalf teams zeggen degenen die er al zijn: 'Ja, maar als ik dan de elfde word en de nieuwe neemt mijn tiende plek in, wat blijft er dan voor mij over?'"

Ravetto noemt nog een factor: "Dan is er nog de schoonheid van de sport. Je wil voorkomen dat een team altijd laatste is, drie seconden langzamer dan de voorlaatste. Dat schaadt de sport. Het imago van de Formule 1."

Vervolgens vragen we Ravetto zich voor te stellen of het anders zou zijn afgelopen als die drie teams in de huidige tijd erbij waren gekomen. "Moeilijk te zeggen. Zeker, het budgetplafond is iets dat, als het effectief is, in theorie zou moeten helpen. Maar er moet nog aan worden geschaafd."

Hij voegt eraan toe: "Bovenal denk ik dat het vandaag de dag misschien nog moeilijker zou zijn, toen was het zelfs vanuit commercieel oogpunt beter beheersbaar omdat kleine teams nog toegang konden krijgen tot 'kleine' sponsors en zich op de een of andere manier konden redden. Terwijl vandaag de dag je niet meer rond kan komen met kleine sponsoren, en het binnenhalen van de grote vissen is lastig."

Dit artikel geschreven door Simone Tommasi, van de Italiaanse editie van GPblog