Een kijkje in de keuken bij Mercedes: Hoe Wolff goed in de spiegel keek

Een anomalie, in 2023 zou alles weer ‘normaal’ zijn, was het idee binnen Mercedes. Om die rentree aan de kop van het F1-veld te documenteren, was Matt Whyman door het team gevraagd gedurende achttien maanden embedded te zijn in het team en over die periode een boek te schrijven - het inmiddels verschenen Inside Mercedes F1. Bahrein 2023 moest het eerste, glorieuze hoofdstuk van het boek worden. Het liep anders.

“Ik kan me de positie niet herinneren, maar ze zaten ongeveer 0,6 van een seconde van de pace en het was het einde van de wereld. Toen de zwart-wit geblokte vlag viel, verdween iedereen direct”, kan Whyman zich in gesprek met GPblog nog herinneren. “Maar ik hield me aan de instructie, letterlijk: ‘Beweeg niet!’ Ik dacht: Niemand heeft me verteld dat ik kon bewegen, dus ik bleef daar. De enige persoon die bleef was Toto [Wolff], precies voor me, terwijl hij naar de data op het scherm keek.”

“Ik had niet het idee dat hij doorhad dat ik er was. Maar ik was getuige van een moeilijk moment voor Toto, terwijl hij in zich opnam wat dit allemaal betekende. Ze schreven feitelijk het hele seizoen af in die eerste race van het seizoen. Toen, na een aantal minuten van staren, stroopte hij zijn mouwen op, en liep naar buiten en voor de camera’s, om zijn ding te doen. Voor mij was dit een onthullend moment, want dit was een teambaas die het gewicht van de wereld op zijn schouders voelde.”

Een kijk in Mercedes F1 tijdens een moeilijke periode

Mercedes had kunnen besluiten dat het seizoen 2023 toch niet het juiste jaar was voor een boek. Niets bleek minder waar. Whyman werd juist extra aangemoedigd om het project te voltooien. “Hun mening was dat het schetsen van een beeld van een high performance-team met tegenspoed interessanter was dan een portret van een team dat gewoon elke race won en moeiteloos vooraan reed”, zegt Whyman.

Uiteindelijk ligt er nu een boek dat een unieke kijk geeft in een team, in de moeilijkste periode van zijn bestaan; met niet alleen eigen medewerkers die verlangen naar successen van weleer, maar ook sponsoren, fans en niet in de laatste plaats de coureurs Lewis Hamilton en George Russell. Zij hunkeren naar een bolide die elke Grand Prix een factor van belang is. Wellicht voor de buitenwacht opmerkelijk is de constatering dat het een verhaal van positivisme is geworden.

“Eerlijk waar, ik heb nooit iemand zich tegen iemand anders zien keren. Er was frustratie. Natuurlijk was er frustratie. Maar het was geen frustratie naar elkaar. Het was frustratie vanwege de situatie. En emoties kunnen hoog oplopen. Dus in een engineering briefing willen de rijders het maximale eruit halen; niet alleen uit de auto, maar van iedereen. Maar het is niet negatief als ik zeg dat de emoties hoog oplopen. Niet in een negatieve manier. Het is alleen van; doet iedereen hier honderd procent zijn best? Het is meer een stress-test.”

Wolff geprezen als leider van Mercedes

De man die alles in goede banen moet leiden is CEO en teambaas Toto Wolff. Whyman ziet in hem ‘een zeer effectieve leider’. “Hij is geen ingenieur, geen aerodynamicus, geen bandenexpert, maar hij maakt het tot zijn missie om als leider zoveel te begrijpen als nodig is en dat allemaal samen te brengen. Dus in elke vergadering stelt hij lastige vragen. Maar geen technische vragen, want dat is niet zijn rol. Aan het einde van elke vergadering zal hij alles tot de kern brengen, en hoe in detail het ook was, iedereen het grotere plaatje voorspiegelen; laten zien wat ze najagen en hoe dat te doen.”

In 2023 kwam Mercedes al snel tot de conclusie dat het team de verkeerde ontwikkelingsroute was ingeslagen. In de Formule 1 is het bijzonder lastig om snel terug op de juiste weg te komen. Een valkuil is te ongeduldig worden, want dat kan verlammend werken op de organisatie en de mensen. Voor het boek sprak Whyman uitgebreid met Wolff daarover.

“Toto geeft eerlijk toe dat tijdens de winter van ‘23 op ‘24, hij het gevoel had dat hij te veel druk op zijn secondanten legde, en dat dit niet productief was. Dat heeft hij ingezien, dus hij is met zichzelf in conclaaf gegaan in de winterperiode; dat dit het team niet helpt, zoals ik me gedraag: ‘We moeten iets doen, we moeten iets doen’. En hij was zichtbaar, ik zou zeggen relaxed, maar dat is misschien niet het juiste woord. Hij is nog steeds gefocust, zeer gedreven, maar zijn pijn was er niet meer en gedurende het seizoen ‘23 dacht ik dat hij uitstraalde pijn te hebben.”

Verliezen hoort niet bij Mercedes

Desgevraagd door Whyman ontkende Wolff pijn te voelen. “Hij zei: ‘Ik voel geen pijn tijdens een raceweekend. Het is gewoon deze diepgewortelde reactie op verliezen’,” herhaalt Whyman, om vervolgens te benadrukken dat Wolff niet gelaten is geworden. Zoals het hele team volgens hem uiterst gemotiveerd is en blijft. “Ze werden derde, maar omdat het Mercedes is, is dit het einde van de wereld. Dat is de verwachting van de media, want je bent Mercedes.”

“Maar je kunt het team alleen beoordelen op hun huidige prestaties en op hun huidige mentaliteit en visie. Dus ik zou zeggen dat de juiste mentaliteit er is. De performance is er niet qua auto, maar het momentum erachter is volledig aanwezig. Er zijn dus dingen die nog moeten verbeteren, zoals de auto. Maar al het andere is er.”

Whyman beaamt vervolgens dat een moeizame periode soms helemaal niet nadelig is. “Ja, ik denk niet dat iemand bij Mercedes zou zeggen dat het een goede zaak was, omdat het voor hen allemaal ongemakkelijk was. Ze zijn allemaal heel erg competitief, zoals iedereen in de paddock, elk team competitief is. En als je een competitief individu bent in een competitief team en je verliest, is dat heel moeilijk. Dat draag je mee in je hart. Maar kijkend vanaf de zijlijn, ben ik het hiermee eens. Het focust je geest. Het maakt je los van je nalatenschap en je wordt beoordeeld op wat je nu doet. En dat vereist dat je vooruit denkt, in plaats van je bewust te zijn van wat er achter je ligt.”

Hoe gaat Mercedes zijn zonder Hamilton?

Een breuk met het verleden gaat zijn het vertrek van Lewis Hamilton, die na het huidige seizoen overstapt naar Ferrari. “Ik denk dat het uiteindelijk voor iedereen goed kan zijn. Ik begrijp de reden van Lewis, en het komt letterlijk neer op een jongensdroom: ‘Ik moet het doen, ik moet zeggen dat ik in die rode auto heb gereden’. Maar voor Mercedes was het in eerste instantie een schok.”

“Het zou op een gegeven moment gebeuren, dus het ging om de timing. Ik vind het erg interessant om te zien hoe Mercedes het in 2025 zonder hem doet. Veel mensen zeggen dat het team rondom één persoon is gebouwd. Ik denk van niet. Maar de aandacht gaat zonder twijfel altijd uit naar Lewis. Dus als de aandacht weg is, wordt het zeer interessant om te zien hoe het team daarop reageert”, zegt Whyman.

Het zou zomaar een mooie aanleiding voor een volgend boek kunnen zijn. Whyman lacht: “Er was steeds die grap binnen Mercedes, toen ze er achteraan holden. Ze zeiden: ‘Dus je blijft hier komen, totdat we kampioen worden. Dat kan een tijdje duren’. Ik wil graag terugkomen, maar wie weet. We gaan het zien.”

Het boek Inside Mercedes F1 van Matt Whyman is nu te koop in de boekhandel.