In-memoriam: Niki Lauda (70) - Overlever en overwinnaar

Door de lagere klassen…met een twist

Niet elk familielid stond te springen toen de jonge Niki Lauda besloot om te beginnen met racen. Zoals te zien in de film Rush (uiteraard flink aangedikt, maar toch een film die Lauda zelf ‘beter dan verwacht’ noemde), nam de Oostenrijker ook op die leeftijd geen blad voor de mond. “Ik zal racen, ongeacht wat mijn familie er van vindt.”

In 1972 vindt de overstap naar de Formule 2 plaats, met één jaar later de eerste aanzienlijke successen: De overstap naar de Formule 1 lijkt logisch en wordt dan ook gemaakt.

“Dan doe ik het wel zelf”

In de koningsklasse kan je nog zo’n geweldige coureur zijn (en dat was Lauda zeker), maar voor fatsoenlijke resultaten ben je afhankelijk van wat jouw team je voorschotelt. Ook in 1971 en 1972 als Lauda voor March rijdt: Als Lauda de finish haalt is het buiten de punten, meestal eindigt de race in een DNF voordat de finishvlag valt.

“Dan doe ik het wel zelf”, moet Lauda hebben gedacht. De Oostenrijker smijt een flinke zak geld op tafel bij BRM en koopt zodoende een plekje bij het team: Voor heel veel betere resultaten zorgt het niet, maar het 1973-seizoen zou uitermate belangrijk blijken voor de jaren daarna. Teamgenoot Clay Regazzoni zal immers grotendeels zorgen voor het contract van Lauda bij Ferrari.

Succes bij Ferrari

Tweede worden in je eerste race en een paar races later al op de hoogste podiumtrede staan: Niki Lauda bewijst in 1974 dat Ferrari een geweldige beslissing heeft gemaakt door de Oostenrijker aan te nemen als coureur (naast wederom Clay Regazzoni). Later datzelfde jaar scheurde Lauda ook over het asfalt dat in 2020 weer op de kalender staat: Het circuit van Zandvoort. Die GP wint de Oostenrijker ook en eindigt als vierde in het kampioenschap.

Eén jaar later pakt Lauda zijn eerste titel met Ferrari: In 1976 lijkt een herhaling van dat trucje weinig meer dan een formaliteit. Concurrent James Hunt werd al snel dat jaar op een gigantische achterstand gezet, waardoor niets Lauda in de weg leek te staan om zijn tweede titel binnen te slepen.

Nurburgring 1976

Waar Lauda het jaar daarvoor nog bewees dat je de Nordschleife van de Nurburgring binnen zeven minuten kan voltooien, zou 1976 wederom een jaar zijn waar men nog lang over zou praten. Voorafgaand aan de race liet Lauda zijn ongenoegen blijken over de veiligheidsmaatregelen op de baan: De race ging gewoon door.

In ronde twee gaat het volledig mis: Pushend om verloren tijd goed te maken (de meeste coureurs begonnen op banden voor natte omstandigheden, maar het werd droog genoeg voor slicks) na een pitstop, schoot Lauda van de baan en knalde via de vangrail weer de baan op. Zijn Ferrari vloog in brand en Lauda zat vast in het brandende wrak.

Minuten later werd de Oostenrijker pas uit de brandende Ferrari gehaald: Onder de brandwonden werd de coureur direct naar het ziekenhuis gevlogen om daar intensieve behandelingen te ondergaan. Het was nog maar de vraag of Lauda zou blijven leven, laat staan dat hij terug zou keren in de Formule 1.

Vechtersmentaliteit

Slechts twee Grands Prix werden verreden alvorens Lauda weer plaatsnam bij Ferrari: Gehavend, maar zeker nog niet dood. Notabene tijdens de thuisrace van Ferrari op Monza, keert Lauda terug bij zijn team en eindigt als vierde.

James Hunt heeft een flinke inhaalslag kunnen maken in de races waar Lauda absent was, waardoor de Brit uitermate dichtbij is kunnen kruipen. In Japan is het erop of eronder met slechts drie punten verschil. In de stromende regen besluit Lauda om het na twee rondjes voor gezien te houden: “Dit is onmogelijk”, zou de Oostenrijker naderhand zeggen. Hunt bleef wel rijden en zou als derde over de finish komen: Genoeg om de titel in 1976 te winnen.

Vertrek, terugkeer en écht vertrek

Ferrari wordt na het 1977-seizoen verlaten met drie titels op zak. Brabham weet Lauda te strikken, maar weet de Oostenrijker geen fatsoenlijke wagen voor te schotelen. Na twee seizoenen bij dat team, houdt Lauda het voor gezien in de Formule 1. “Ik heb geen zin om alleen rondjes te rijden hier”, klinkt de reden.

Toch begint het weer te kriebelen bij Lauda als Ron Dennis aan het roer bij McLaren komt te staan en Lauda strikt. McLaren, op dat moment ook druk bezig aan reorganisatie, weet de Oostenrijker in 1984 een winnende auto te geven: Met een Porsche-motor achterin wordt teamgenoot Alain Prost op het nippertje verslagen.

Het jaar daarop werd minder succes behaald door Lauda, maar wel een iconische overwinning op het circuit van Zandvoort. De laatste GP daar (tot aan 2020 tenminste) in 1985 komt op naam te staan van Niki Lauda: De laatste race die de Oostenrijker zal winnen, aangezien hij zijn permanente vertrek aankondigt na het 1985-seizoen.

Kennis is macht

Racen in de Formule 1 zal Lauda niet meer doen in de jaren die volgen, maar een actieve rol hebben bij een aantal teams, dat zeker wel. Begin jaren negentig is het Ferrari waar Lauda de rol van adviseur krijgt en weer een paar jaar later in 2001 verkast de Oostenrijker naar Jaguar: Samen met Guenther Steiner moet de Britse autofabrikant het écht gaan maken in de Formule 1.

Die verwachting komt helaas niet uit, waarna Lauda net zo hard aan de kant wordt gezet als dat hij binnen werd gehengeld. Een overstap naar de luchtvaart zorgt ervoor dat Lauda niet achter de geraniums komt te zitten. Een hobby die Lauda al sinds zijn racejaren heeft (vliegen) wordt dan voor de tweede keer uitgebreid naar een eigen vliegtuigmaatschappij.

In 2012 is het Mercedes dat het Formule 1-project de volgende stap wil laten zetten: Lauda wordt gevraagd als adviseur en de Oostenrijker zegt gretig ja: Vanaf dat moment is het Toto Wolff die met zijn vuist op tafel slaat en Lauda die geen blad voor de mond neemt als hem wordt gevraagd naar bepaalde keuzes op en buiten de baan.

Vorig seizoen (2018) wordt bekendgemaakt dat Niki Lauda een longtransplantatie moest ondergaan om in leven te blijven: Een longinfectie (en uiteraard de noodlottige ronde in 1976) zorgt daarvoor. Ondanks een lang verblijf in het ziekenhuis, terugkeer naar huis en wederom een opname op de Intensive Care, lijkt alles soepel te zijn verlopen. Men hoopt zelfs dat Lauda de eerste GP van 2019 in Melbourne weer bij kan wonen.

Dat zit er niet in en een paar races later wordt bekend dat Lauda wederom in het ziekenhuis ligt. Deze keer zijn de nieren van de Oostenrijker de boosdoener. Eén dag later is de racelegende er niet meer: In het bijzijn van zijn familie wordt besloten om Lauda in te laten slapen.

Rush en rivaliteit

Bezitters van een Netflixaccount zullen ongetwijfeld de film Rush meerdere keren gezien hebben: Een aanrader, zo meende ook Niki Lauda zelf. Zijn rivaliteit met James Hunt werd weliswaar wat aangedikt, de Oostenrijker kon echt wel genieten van de film.

“Ik heb hem nu al drie keer gezien. Ikzelf wordt in een redelijk goed daglicht gezet en Daniel Bruhl heeft fantastisch werk geleverd in de manier hoe hij mij neerzet. Hij lijkt niet alleen op mij, hij praat ook zoals ik dat doe! Ja, ik begin misschien als de slechterik, maar het verhaal van de film, twee jonge coureurs die vechten om de titel, dat is het echte werk.”