Column: De beste en tegelijk meest vreselijke Grand Prix ooit
Max Verstappen heeft een bijzonder carrière pad doorlopen. Waar veel coureurs voorafgaand aan hun Formule 1 avontuur een aantal jaren doorbrengen in verschillende lagere disciplines, schoot de destijds zeer jonge Nederlander in een rap tempo door de lagen heen. Een plaats bij Toro Rosso werd hem aangeboden en een jaar later kon hij instappen bij Red Bull Racing. Dat in het weekend van de Grand Prix van Spanje, wat zowel de beste als meest vreselijke Grand Prix ooit was.
Kritiek
Red Bull Racing kreeg erg veel kritiek op de move om Verstappen zo snel al naar het topteam te halen. De jonge Nederlander zou niet genoeg ervaring hebben, het zou ‘back firen’, Red Bull nam een te groot risico, enzovoort. De kritiek loog er niet om en kwam vanuit alle hoeken. Helmut Marko bleef achter zijn beslissing staan en de gretige Verstappen, die liet een dergelijke kans niet glippen. De kritieken waren vanuit een rationeel oogpunt zeker terecht, maar hadden als basis het onbekende. Dit was immers een uitzonderlijke move en dan weet je op voorhand nooit wat er precies gaat gebeuren.
Alle criticasters werd op een heerlijke wijze de mond gesnoerd, want Verstappen deed het onmogelijke. In zijn eerste race voor Red Bull Racing wist hij zijn bolide naar de hoogste trede van het podium te sturen. Weliswaar met een beetje hulp van Rosberg en Hamilton, die vroeg in de race uitvielen na een clash op de baan. Was dat niet gebeurd, dan had Verstappen waarschijnlijk niet op het podium gestaan. Desalniettemin was de overwinning heerlijk voor de jonge Nederlander die daardoor gemotiveerder werd dan ooit. Ook Helmut Marko kreeg zijn gelijk en Nederland stond op zijn kop.
Vreselijke race
Nu kijken we allemaal terug op deze race als zijnde een historisch moment in de Formule 1. Dat heeft de jonge Nederlander toch maar even geflikt en dat maakte hem gelijk – toen al – tot de meest succesvolle Nederlandse coureur ooit. Die overwinning was zo ontzettend bevredigend, maar de weg ernaartoe was een hel. Nu kan ik niet voor anderen spreken, maar het lijkt me dat vrijwel iedereen die deze race keek met een hoge mate van zenuwen voor de televisie zat. De droom van elke Formule 1 liefhebber lag nu echt binnen handbereik en wat dan de zenuwen opvoert is elk denkbaar doemscenario.
Dat de Nederlander ooit zou gaan winnen, dat was evident. Dat hij zo snel al in een positie zou komen, dat had niemand voor mogelijk gehouden. Rondenlang reed de Nederlander aan kop en met een hijgende Kimi Raikkonen in zijn nek was het telkens een kwestie van: ‘wanneer wordt hij ingehaald?’ Een jonge Verstappen onder dergelijke druk met een zeer ervaren coureur vlak achter hem, dat is een situatie waarbij het begrijpelijk is als je er onder zou bezwijken. Niemand van zo’n jonge leeftijd met dermate weinig ervaring zou die druk aankunnen zonder fouten te maken. Bovendien was Verstappen letterlijk net in een nieuwe auto – die hij dus niet kende – ingestapt en om die foutloos naar de finish te sturen onder die druk… dat kon niet lang goed gaan.
Het gevolg was een race waarbij elk rondje een eeuwigheid duurde en waarbij ik er persoonlijk vanuit ging dat er iets fout zou gaan, dat moest wel. Ik ben absoluut niet pessimistisch ingesteld, maar dit ondenkbare scenario was überhaupt een wonder dat het ontstond. Dat afsluiten met het beste resultaat denkbaar, dat tja… nee, dat kan gewoon niet. Vergeet niet, hij was slechts achttien jaar oud. Maar wat zich ontvouwde op de baan was een Verstappen die Raikkonen continu achter zich wist te houden. Rondje na rondje lukte het de Fin niet en naarmate het einde dichterbij kwam, daalde het besef in: ‘Hij kan toch echt gaan winnen.’
De zenuwen namen per rondje toe en naar de wc gaan zat er absoluut niet in. M’n lichaam kende een onwerkelijke spanning die zich enkel voordoet als de zenuwen op een gegeven moment een absolute top bereiken. Het is een ontzettend vervelend gevoel wat je niet kan afschudden tot het gedaan is. Ontspannen naar een race kijken zat er al lang niet meer in, maar er iets van missen? Absoluut niet! Telkens vlogen de doemscenario’s weer door m’n hoofd. Rustig aan Max, je hebt het. Oeh, kijk nu uit. Laat je niet gek maken, enzovoort. Aan de basis daarvan ligt een ontzettende gunfactor en natuurlijk een chauvinistische perceptie als het op Nederlandse sporters aankomt.
Eindelijk die finishvlag
De rondjes duurden maar en duurden maar, maar ooit kwam er een einde aan die martelgang van de zenuwen en dat was natuurlijk hét moment waarop Verstappen over de finish reed. Olav Mol die zijn emoties nauwelijks de baas was. Een team dat versteld stond van wat de nieuweling even klaarspeelde. Criticasters die even achter hun oren moesten krabben en het memorabele gebaar van Niki Lauda... De wijlen Oostenrijkse kampioen deed zijn pet af voor Jos Verstappen als teken van bewondering en respect. Iets wat Lauda vrijwel nooit deed. Dát was de impact van het resultaat van Max Verstappen.
Hoe het met mijn zenuwen stond? De ontlading was groot, de spanning zette zich om in euforie en m’n lichaam kreeg weer de kans om normaal te gaan functioneren. Het moment van beseffen zakte langzaam in en de rest van de dag was er een glimlach bij mij en velen anderen te bespeuren. Die vreselijke race was één van mijn slechtste ervaringen ooit met een Formule 1 race, maar ik zou het zo weer willen beleven. Die vreselijke hel werd plots de beste race ooit. Het onwerkelijke was gebeurd en dat maakte alles goed. We hadden ein-de-lijk een Nederlandse Grand Prix winnaar.
Nu heeft Max Verstappen door de jaren heen spannende gevechten uitgevochten en in die zin ook mooiere overwinningen behaald, maar deze is speciaal. Het was onmogelijk en hij deed het. Het deed ook veel met mij als liefhebber en volger van de sport. Dat tergende gevoel dat ruim een uur aanhield was vreselijk, maar wat daarvoor terugkwam… één van de beste races ooit. Niet zozeer qua racen an sich, maar vooral qua ervaring. Een andere zeer aangename realisatie die pas later echt indaalde: hij was slechts 18 jaar oud. De jonge Verstappen kwam net kijken en als dit een benchmark voor zijn kunnen was… dan zou de Formule 1 nog pakweg 20 jaar van deze jongeman kunnen genieten.
Gouden tijden voor de sport. Iets wat nu ook een feit is, de sport is immers populairder dan ooit. Een Grand Prix in Nederland zou er bijvoorbeeld nooit meer inzitten, maar zie nu waar we zijn. Het is het coronavirus dat roet in het eten gooit, maar de Formule 1 is onderweg naar Nederland. Hoelang we nog moeten wachten is niet duidelijk, maar die oh zo gewilde Grand Prix gaat er echt komen. Dat deels dankzij het optreden van Verstappen in Spanje 2016. Een vreselijke race, maar één die zich heerlijk uit wist te betalen en waar we nu met plezier en bewondering op terug kunnen kijken.