Achtergrond | De dynamiek tussen de Formule 1 en de media

De zomerstop in de F1 was nauwelijks gestart of er verschenen (alweer) berichten over de toekomst van Sergio Perez. De Mexicaan zou een clausule in zijn contract met Red Bull Racing hebben waarin staat dat zijn verbintenis kan worden aangepast, als zijn achterstand op teamgenoot Max Verstappen 125 punten of meer bedraagt. Het kon nog niet lang uitblijven of een journalist vroeg Helmut Marko om een reactie. Die ontkende het bestaan van een dergelijke clausule. Uiteraard.

Verbond met de media

Geen teambaas gaat in de media bevestigen dat een dergelijk bericht al dan niet klopt. Hoe publicaties dan vaak tot stand komen? Daarvoor is uitleg nodig over hoe de sportwereld - óók de F1-wereld - en de media met elkaar omgaan. Er bestaat zoiets als een onlosmakelijk, stilzwijgend verbond tussen beide partijen. Het motto is: ‘Jij hebt mij nodig, ik jou’. Als een verhaal zoals over het contract van Perez in de media verschijnt (of over een op handen zijnd ontslag, of noem maar op), zit er vaak een reden achter waarom dit gebeurt. 

Daarover dadelijk meer. Allereerst de rol van de woordvoerders in het hele circus. Hun taak is om de media continu te proberen te beïnvloeden: ‘Zal ik jou eens uitleggen wat er allemaal achter de schermen gebeurt? Maar je hebt het niet van mij hoor!’ Geregeld voorzien ze een journalist ook van een primeur of nieuwtje, in de hoop dat die op een ander moment eens iets níet of juist wel in zijn krant schrijft. Denk aan een op handen zijnde transfer, die kan afketsen als die al in de publiciteit komt.

‘Voor wat, hoort wat’, is dan het credo. Zo creëer je als PR-medewerker een ‘vriendschappelijke’ band met een journalist. Want een vriend kan je altijd om een gunst vragen, nietwaar? Welke media de woordvoerder kiest om vriendjes mee te zijn? De belangrijkste! Hoe groter het bereik van een medium, des te relevanter wordt het voor voorlichters om Lionel Messi, Novak Djokovic of Max Verstappen een exclusief interview te laten geven. Op voorwaarde dat ze jou als team goed gezind zijn uiteraard.

'Deals' zijn gemeengoed in de Formule 1

Elke sportjournalist die zegt volledig onafhankelijk te zijn en nooit ‘dealtjes’ te maken, die vertelt niet de gehele waarheid. Je kán anders - zeker in de Formule 1 - niet functioneren. Zomaar alles opschrijven wat je wil is een ‘no-go’, want uiteindelijk heb je die sporters en hun teams nodig. Bij een voetbalteam kan je misschien denken: ‘Die ene speler spreek ik dan niet, er zijn er nog tien over’. In de praktijk blijkt dát al ingewikkeld, in de Formule 1 is dat nóg lastiger. Als teams jou als journalist beu zijn, dan snijden ze de informatiestroom keihard af. Geen interviews meer, geen primeurtjes. Niets. Als journalist is dat lastig uitleggen aan je hoofdredacteur.

Voor PR-mensen, zoals woordvoerders, is het belangrijk dat het team in de media verschijnt - want goed voor fans en sponsoren - en dan het liefst op een positieve manier. Zij willen dat hun verhaal op hun manier in het door hun gekozen medium staat. Hoe vaak een journalist de vraag krijgt: ‘Ik heb nu zo’n interessant verhaal voor jou, wil je spreken met meneer X en het opschrijven?’ Soms levert dat niet het meest interessante verhaal op dat je je kan voorstellen, maar dan was het grotere plaatje even belangrijker. Opnieuw; ‘Voor wat, hoort wat’.

Media als doorgeefluik

Of denk aan de directeur van een team die je precies vertelt hoe op een bepaald onderwerp de vork in de steel steekt, om af te sluiten met: ‘Je moet in het verhaal zetten dat ik geen reactie wilde geven’. Zo blijft hijzelf buiten schot, heeft de journalist zijn primeur, én verwacht deze directeur dat die niet aan zijn stoelpoten zaagt op momenten dat hij onder vuur ligt vanwege tegenvallende prestaties.   

Terug naar het verhaal van Perez. Iemand in de paddock kan het bestaan van een clausule - bestaand of niet - hebben laten lekken, omdat ze daarmee een signaal naar het kamp van de Mexicaan willen afgeven: ‘Je moet na de zomer beter presteren, want anders …’. De druk opvoeren via de media is een bekend motief voor een lek. De media zijn in zo’n geval een dankbare partij om als doorgeefluik te dienen. Nogmaals: het nu geschetste scenario dient slechts als voorbeeld.

Het is heel goed mogelijk dat in dit bewuste geval op een andere manier door de media aan de geopenbaarde informatie is gekomen. Wat vrijwel zeker is: iemand had er een belang bij om deze informatie te lekken, en daar op enig moment zelf voordeel van te hebben. De achterliggende manier van denken zoals beschreven, zal geen F1-journalist vreemd in de oren klinken.